Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 có những lợi ích đầu tư gì?

Trong bối cảnh tăng trưởng và phát triển nhanh chóng của thị trường tài chính Việt Nam, hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đã trở thành một công cụ hấp dẫn cho các nhà đầu tư và nhà giao dịch, từ những người cá nhân đến các tổ chức tài chính lớn. Trong bài viết này, VNCB sẽ khám phá sâu hơn về hợp đồng tương lai này, từ cách thức giao dịch, lợi ích, chiến lược giao dịch hiệu quả cho đến những yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của hợp đồng.

Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là gì?

Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là một loại hợp đồng tài chính phái sinh được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán. Nó được phát triển dựa trên chỉ số VN30, chỉ số VN30 đo lường sự biến động của 30 cổ phiếu có vốn hóa thị trường lớn nhất và thanh khoản cao nhất trên sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam.

Hợp đồng này cho phép các nhà đầu tư mua hoặc bán quyền sở hữu tương lai của chỉ số VN30 với mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận từ biến động của thị trường chứng khoán. Thông qua hợp đồng này, nhà đầu tư có thể tham gia vào thị trường tài chính và tận dụng cơ hội từ sự thay đổi giá trị của chỉ số VN30 mà không cần sở hữu trực tiếp các cổ phiếu trong danh mục.

Ví dụ: Bên A bán cho bên B 1.000 cổ phiếu giá 500.000đ/cổ phiếu, ngày bàn giao là 21/9/2021. Nhưng đến thời điểm bàn giao, giá cổ phiếu tăng 550.000/cổ phiếu, lúc này sẽ có 2 trường hợp xảy ra: Bên A bàn giao 1000 cổ phiếu với mức 500.000đ hoặc thanh toán phần chênh lệch 50.000đ/cổ phiếu cho bên B. Theo đó, khoản chênh lệch ban đầu sẽ là 50×1000=50.000 tức 50 triệu.

Hợp đồng tương lai sẽ dựa trên chỉ số cổ phiếu để triển khai bởi 2 yếu tố sau:

• Hợp đồng tương lai là một loại hợp đồng dễ thực hiện và dễ xác định giá trị, với tính đại diện cao, mang lại sự đa dạng hóa các kênh đầu tư cho nhà đầu tư, đồng thời giảm thiểu rủi ro.
• Hợp đồng tương lai là nền móng xây dựng thị trường chứng khoán phái sinh một cách chuẩn xác, thống nhất và hiệu quả.

Thông tin chung của hợp đồng tương lai chỉ số VN30

• Tên: Hợp đồng tương lai chỉ số VN30.
• Mã hợp đồng: VN30FYYMM.
• Tài sản cơ sở: Chỉ số VN30.
• Quy mô hợp đồng: Giá trị hợp đồng được tính bằng điểm của chỉ số cơ sở nhân 100.000 đồng.
• Thời gian đáo hạn theo tháng: Hợp đồng đáo hạn vào tháng hiện tại, tháng tiếp theo liền kề và 2 tháng cuối của quý tiếp theo.
• Thời gian giao dịch: Giao dịch diễn ra trong các phiên ATO (8h45′ – 9h00′), phiên liên tục sáng (9h00′ – 11h30′), phiên liên tục chiều (13h00′ – 14h30′) và phiên ATC (14h30′ – 14h45′).
• Biên độ dao động: Hợp đồng cho phép biên độ dao động tối đa +/- 7% so với giá tham chiếu.
• Bước giá: Bước giá tối thiểu là 0,1 điểm chỉ số, tương ứng với 10.000 đồng.
• Đơn vị giao dịch và khối lượng giao dịch tối thiểu: Giao dịch được thực hiện theo đơn vị hợp đồng và khối lượng giao dịch tối thiểu là 1 hợp đồng.
• Ngày giao dịch cuối cùng: Ngày thứ 5 trong tuần thứ 3 của tháng đáo hạn.
• Ngày thanh toán đáo hạn: Ngày sau ngày giao dịch cuối cùng.
• Hình thức thanh toán: Thanh toán bằng tiền mặt.
• Phương thức xác định giá thanh toán cuối cùng: Giá thanh toán cuối cùng được xác định dựa trên giá đóng cửa của chỉ số cơ sở trong ngày giao dịch cuối cùng của hợp đồng.
• Giá tham chiếu: Giá thanh toán cuối cùng của ngày giao dịch trước đó hoặc giá tham chiếu lý thuyết (được xác định trong ngày giao dịch đầu tiên).

Điểm mạnh và điểm yếu của hợp đồng tương lai chỉ số VN30

Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được coi là sản phẩm đầu tiên của thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam, do Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) lựa chọn. Dưới đây là một số ưu điểm và hạn chế cần được làm rõ:

Điểm mạnh

• Nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch T0, có nghĩa là họ có thể thực hiện mua bán chứng khoán và thanh toán trong cùng một ngày. Điều này khác biệt với các loại chứng khoán khác, khi mà cần mất đến 3 ngày để chứng khoán mới được chuyển vào tài khoản của nhà đầu tư.
• Hợp đồng tương lai VN30 đại diện cho 30 cổ phiếu lớn và mang lại cơ hội sinh lời cao. Nhà đầu tư có thể quản lý và giảm thiểu rủi ro biến động giá một cách hiệu quả. Đây là một giải pháp hữu ích để hạn chế thiệt hại khi giá cổ phiếu có dấu hiệu giảm.
• Có cơ hội kiếm lời từ việc đầu cơ giá chênh lệch của các cổ phiếu trên thị trường. Nhà đầu tư có thể thu được lợi nhuận từ sự chênh lệch giá mà không cần phải chi trả bất kỳ chi phí nào.
• Giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30 không yêu cầu phí Margin. Theo quy định, nhà đầu tư chỉ phải trả một số tiền ban đầu nhỏ để mở vị thế giao dịch, và không có bất kỳ khoản phí ký quỹ nào cho các hoạt động sau này.
• Hợp đồng tương lai VN30 cung cấp công cụ đòn bẩy cao: Nhà đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận với một số tiền ký quỹ ban đầu nhỏ, mà không cần phải có nhiều tài chính.
• Độ thanh khoản của hợp đồng tương lai chỉ số VN30 khá cao. Thông tin về hợp đồng tương lai được chuẩn hóa, minh bạch và niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Thông qua các điều khoản hợp đồng, bạn sẽ biết được bạn đang mua bán những cổ phiếu nào, phương thức và thời điểm giao dịch một cách minh bạch.

Điểm yếu

• Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 vẫn mang theo một số rủi ro, đặc biệt khi nhà đầu tư dự đoán không chính xác về biến động giá, dẫn đến thua lỗ. Đồng thời, với tác động của công cụ đòn bẩy, mức lỗ có thể cao hơn nhiều.
• Hợp đồng tương lai có khả năng biến động lên xuống, phù hợp với nhà đầu tư theo chiến lược lướt sóng. Tuy nhiên, việc đầu tư dài hạn vào hợp đồng tương lai này thường không mang lại hiệu quả và lợi nhuận đáng kể.

Làm thế nào để giao dịch hợp đồng tương lai?

Về cơ bản, cách thức giao dịch của hợp đồng tương lai tương tự như giao dịch trên thị trường chứng khoán thông thường. Khi thị trường chứng khoán giảm, nhà đầu tư có thể thực hiện bán khống hợp đồng tương lai để cắt lỗ. Quá trình giao dịch hợp đồng tương lai cơ bản được thực hiện như sau:

• Bước 1: Người chơi mở tài khoản để trở thành giao dịch viên trên thị trường chứng khoán phái sinh. Yêu cầu: Nộp một khoản ký quỹ nhỏ để mở vị thế hợp đồng và trở thành giao dịch viên chính thức.
• Bước 2: Tiến hành giao dịch trong ngày. Khách hàng đặt lệnh mua hợp đồng tương lai – Sở giao dịch sẽ xác nhận. Trung tâm giao dịch sẽ thực hiện việc bù trừ sau khi xác nhận lệnh và thanh toán.
• Bước 3: Ngày T+1, ngày giao dịch cuối cùng sẽ thực hiện hạch toán theo giá hàng ngày. Sở yêu cầu ký quỹ hàng ngày nếu có với khách hàng. Giao dịch viên bổ sung ký quỹ và thực hiện rút lãi. Tiếp tục bổ sung vào ký quỹ nếu có và trung tâm bù trừ.

Giá của hợp đồng tương lai được xác định bởi quy luật cung và cầu dựa trên giao dịch thực tế liên quan đến hợp đồng đó trên thị trường. Công thức tính giá hợp đồng tương lai thường được sử dụng như sau:

Giá hợp đồng tương lai = Giá cơ sở + (Lãi vay – cổ tức)

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị hợp đồng tương lai chỉ số VN30

1. Biến động của chỉ số VN30: Giá trị hợp đồng tương lai chịu ảnh hưởng trực tiếp từ sự biến động của chỉ số VN30. Nếu giá trị của chỉ số VN30 tăng, giá trị hợp đồng tương lai VN30 cũng có xu hướng tăng, và ngược lại. Do đó, nhà đầu tư cần theo dõi và phân tích xu hướng và biến động của chỉ số VN30 để đưa ra quyết định giao dịch hợp đồng tương lai.
2. Tình hình kinh tế và chính trị: Sự ổn định kinh tế và chính trị của một quốc gia có thể ảnh hưởng đáng kể đến giá trị hợp đồng tương lai chỉ số VN30. Tin tức, chính sách, dữ liệu kinh tế, và sự biến động trong môi trường chính trị có thể tạo ra tác động lớn đến thị trường chứng khoán và chỉ số VN30, ảnh hưởng đến giá trị của hợp đồng tương lai.
3. Tâm lý thị trường: Tâm lý thị trường có thể tạo ra sự biến động không đoán trước được trong giá trị hợp đồng tương lai. Sự lo ngại, lòng tin, và hành động của nhà đầu tư có thể tác động mạnh đến thị trường chứng khoán và giá trị của chỉ số VN30. Việc hiểu và đánh giá tâm lý thị trường có thể giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch thông minh.
4. Tỷ giá hối đoái: Trong trường hợp hợp đồng được giao dịch bằng một đơn vị tiền tệ khác, tỷ giá hối đoái sẽ ảnh hưởng đến giá trị của hợp đồng. Thay đổi trong tỷ giá hối đoái có thể tạo ra rủi ro và cơ hội giao dịch.
5. Thời gian đáo hạn: Khi hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đến ngày đáo hạn, giá trị của hợp đồng sẽ hội tụ với giá trị thực tế của chỉ số VN30. Do đó, thời gian đáo hạn có thể ảnh hưởng đến giá trị hợp đồng và quyết định của nhà đầu tư về việc giữ hoặc thoát khỏi hợp đồng.

Kết luận

Hợp đồng tương lai sẽ là sản phẩm mới giúp người chơi đa dạng kênh đầu tư, hạn chế rủi ro, kiểm soát thua lỗ khi tham gia thị trường. Hiểu về hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ giúp bạn nắm bắt được cơ hội đầu tư sinh lời, cách thức giao dịch và xác định giá hợp đồng tương lai.