Khấu hao là một khái niệm mà chúng ta có thể đã nghe qua nhiều lần, tuy nhiên không phải ai cũng định nghĩa được và hiểu chi tiết về nó. Đây là một thuật ngữ quen thuộc trong ngành kế toán. Nếu bạn muốn tìm hiểu rõ hơn và đi sâu vào vấn đề này bài viết dưới đây VNCB sẽ giúp bạn biết được khấu hao là gì và những điều cần biết về khấu hao.
Khấu hao là gì?
Khấu hao là một thuật ngữ trong ngành kế toán, tiếng Anh gọi là Depreciation. Chúng được hiểu là giá trị quy đổi thành tiền tệ của một tài sản mà giá trị đó được tính trên sự hao mòn của tài sản sau một thời gian sử dụng.
Bên cạnh đó chi phí được quy đổi thành tiền nói trên sẽ làm giảm giá trị của tài sản ghi trong bảng cân đối tài sản kế toán. Sẽ tiếp tục giảm cho giá trị của tài sản bằng 0 hoặc trở nên không đáng kể.
Để dễ hiểu hơn bạn hãy nhìn ví dụ dưới đây:
Một công ty cho thuê xe tự lái đã mua một chiếc ô tô có giá 900 triệu. Thời gian sử dụng dự kiến của chiếc ô tô này là 15 năm. Vậy mỗi năm công ty này phải chi ra 60 triệu kéo dài 15 năm. Thuế thu nhập cá nhân của công ty nhờ đó cũng sẽ giảm đi. Bên cạnh đó kế toán cũng sẽ giảm giá trị của chiếc ô tô nói trên trong bảng cân đối tài sản kế toán.
Số tiền 60 triệu công ty phải chi ra thực ra cũng sẽ nằm trong quỹ công ty chứ không nộp hay chi trả cho ai cả. Nhưng vẫn phải làm quy trình này bởi lẽ việc tính khấu hao sẽ giúp cho công ty biết rằng bao giờ thì chiếc ô tô đó hao mòn cần phải thay thế.
Các loại chi phí khấu hao
Có 2 loại chi phí khấu hao:
- Chi phí khấu hao tài sản cố định hữu hình
Tài sản cố định hữu hình hiểu nôm na là những loại tài sản có hình thái vật chất, có thể cầm nắm được, có thể sử dụng trong quá trình hoạt động hay sản xuất của công ty. Có thể kể đến như máy móc, trang thiết bị, ô tô…Ví dụ về công ty cho thuê xe tự lái trên kia thì ô tô chính là chi phí khấu hao tài sản cố định hữu hình.
- Chi phí khấu hao tài sản cố định vô hình
Tài sản cố định vô hình là loại tài sản không có hình thái vật chất. Chúng được công nhận thuộc về cá nhân hay tổ chức nào đó, ai cũng biết điều đó nhưng không thể cầm nắm được. Ví dụ bằng sáng chế. Chi phí khấu hao tài sản cố định vô hình sẽ được tính dựa trên lợi nhuận/lợi ích mà một công ty thu về từ tài sản đó.
Ý nghĩa của khấu hao
Bạn có đặt ra câu hỏi tại sao phải tính khấu hao khi giá trị tiền mặt của nó đâu cũng vào đó, vẫn nằm trong túi công ty không? Thực ra chúng có ý nghĩa rất quan trọng đấy.
- Về mặt kinh tế
Để cho dễ hiểu thì bạn hãy tưởng tượng công ty cho thuê xe tự lái muốn bán chiếc xe mà họ đã mua mới với giá 900 triệu, lúc này họ đã sử dụng được 5 năm. Để tính được giá trị hiện tại, bán đi với giá hợp lý thì họ sẽ phải dựa vào chi phí đã khấu hao. Trừ đi chi phí khấu hao trong 5 năm là 300 triệu thì họ có thể bán chiếc xe này với giá dưới 600 triệu là được.
Ngoài có ý nghĩa trong việc định giá khi bán lại thì tính khấu hao còn giúp công ty xác định được sự hao mòn của tài sản để lên kế hoạch thay đổi hoặc làm mới tài sản.
- Về mặt tài chính
Khấu hao ảnh hưởng đến giá thành của sản phẩm mà công ty bán ra vì khấu hao chính là tiền hao mòn của sản phẩm đó. Biết được khấu hao sẽ giúp công ty tập trung vốn từ quỹ khấu hao để đổi mới tài sản.
Các phương pháp tính khấu hao
Nếu theo khái niệm khấu hao đã đề cập bên trên nhiều người sẽ nghĩ cách tính khấu hao đơn giản là lấy giá trị của tài sản chia cho thời gian dự kiến sử dụng. Điều này đúng nhưng chưa đủ, có đến 3 cách tính khấu hao như dưới đây:
- Phương pháp tính khấu hao theo đường thẳng
Công thức: Chi phí khấu hao hằng năm = Nguyên giá tài sản cố định / Thời gian trích khấu hao
Trong trường hợp nguyên giá tài sản cố định thay đổi hoặc thời gian trích khấu hao thay đổi thì phải tính lại chi phí khấu hao theo công thức sau:
Chi phí khấu hao còn lại = Giá trị còn lại của tài sản cố định / Thời gian trích khấu hao còn lại
- Phương pháp tính khấu hao theo số dư giảm dần
Mức trích khấu hao hằng năm của TSCĐ = Giá trị còn lại của TSCĐ x Tỷ lệ khấu hao nhanh
Trong đó:
- Tỷ lệ khấu hao nhanh (%) = Tỷ lệ khấu hao TSCĐ theo đường thẳng x hệ số điều chỉnh.
- Tỷ lệ khấu hao TSCĐ theo đường thẳng (%) = (1 / Thời gian trích khấu hao của TSCĐ) x 100
Hệ số điều chỉnh xác định theo thời gian trích khấu hao của tài sản cố định quy định tại bảng dưới đây:
| Thời gian trích khấu hao của tài sản cố định | Hệ số điều chỉnh (lần) |
| Đến 4 năm ( t<= 4 năm) | 1.5 |
| Trên 4 đến 6 năm ( 4 năm < t<=6) | 2.0 |
| Trên 6 năm (t>6 năm) | 2.5 |
- Phương pháp tính khấu hao theo khối lượng sản phẩm
Công thức: Mức trích khấu hao trong tháng của tài sản cố định = Số lượng sản phẩm được sản xuất trong tháng x Mức trích khấu hao bình quân cho một đơn vị sản phẩm.
Trong đó:
Mức trích khấu hao bình quân tính cho một đơn vị sản phẩm = Nguyên giá tài sản cố định / sản lượng theo công suất thiết kế.
Bài viết trên đây VNCB đã giải thích chi tiết về khấu hao là gì và những điều cần biết về khấu hao. Hy vọng sẽ giúp bạn đã hiểu hơn về khái niệm này và tránh nhầm lẫn với các khái niệm tương tự khác trong kế toán.
Xem thêm những chia sẻ hay khác:
