Có thể nói, trong các loại hình bảo hiểm thì bảo hiểm phi nhân thọ được nhiều người sử dụng nhất. Bạn đã thực sự hiểu rõ về bảo hiểm phi nhân thọ và những đặc điểm của loại hình bảo hiểm của năm 2024 này chưa?
Bảo hiểm phi nhân thọ là gì?
Bảo hiểm phi nhân thọ (BHPNT), tiếng anh là Non-life insurance là loại hình bảo hiểm mà bên phía công ty bảo hiểm sẽ cam kết chi trả, bồi thường khi có sự việc diễn ra gây những tổn thất đến sức khỏe và vật chất của con người như trong hợp đồng. Những tổn thất ngày có thể đến từ các thiệt hạn do trộm cắp, bão hoặc động đất, tai nạn khi đi du lịch, cháy nổ, lụt lội,…BHPNT có thể xem là công cụ hữu hiệu nhất giúp bạn chế tối đa trước những hậu quả đến từ rủi ro không mong muốn trong cuộc sống.
Bảo hiểm phi nhân thọ là nghiệp vụ bảo hiểm tài sản, trách nhiệm dân sự và các nghiệp vụ bảo hiểm khác bảo hiểm nhân thọ, trong đó:
- Bảo hiểm tài sản là bảo hiểm cho giá trị tài sản có thể bị giảm, bị mất trong tương lai
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là bảo hiểm trách nhiệm của chủ thể là người tham gia bảo hiểm với chủ thể khác.
Đặc điểm bảo hiểm phi nhân thọ
Bảo hiểm phi nhân thọ có đặc điểm chung của một sản phẩm bảo hiểm và đặc điểm riêng của nó. Các đặc điểm của bảo hiểm phi nhân thọ như sau:
- Bảo hiểm phi nhân thọ là sản phẩm hàng hóa vô hình. Khách hàng bỏ tiền ra để mua cam kết của công ty bảo hiểm rằng sẽ bồi thường hoặc chi trả cho rủi ro trong tương lai.
- Thời hạn bảo hiểm phi nhân thọ thường kéo dài 1 năm (bảo hiểm y tế, bảo hiểm ô tô, bảo hiểm xe máy…) hoặc ngắn hơn (bảo hiểm máy bay, bảo hiểm du lịch…).
- Công ty bảo hiểm chỉ chi trả quyền lợi bảo hiểm phi nhân thọ khi có rủi ro được bảo hiểm xảy ra trong thời hạn hợp đồng còn hiệu lực.
- Mức phí bảo hiểm phi nhân thọ phụ thuộc vào thời hạn và mức độ rủi ro được bảo hiểm. Thông thường phí bảo hiểm đóng theo từng năm, những năm sau sẽ có sự thay đổi.
Ví dụ: Cùng thời gian đi du lịch 2 ngày. Nhưng nếu trên đường đi tới khu du lịch được xác định có mức độ rủi ro cao hơn thì phí bảo hiểm sẽ cao hơn.
Trừ các nghiệp vụ bảo hiểm con người phi nhân thọ, còn các nghiệp vụ khác như: Trách nhiệm dân sự giữa người bảo hiểm, người được bảo hiểm và người thứ ba có liên quan tới rủi ro đều có mối quan hệ về quyền lợi và trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Các loại bảo hiểm phi nhân thọ
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại bảo hiểm phi nhân thọ khác nhau. Trong đó, các gói bảo hiểm phi nhân thọ phổ biến như sau:
- Bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm tai nạn con người: Là bảo hiểm cho các trường hợp người được bảo hiểm gặp rủi ro như ốm đau, bệnh tật, thương tật, tai nạn, tử vong.
- Bảo hiểm thiệt hại kinh doanh: Là loại bảo hiểm tài sản trong trường hợp gặp rủi ro, thiệt hại trong quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
- Bảo hiểm tài sản và bảo hiểm thiệt hại: Là loại bảo hiểm tài sản cho các loại tài sản như tiền, giấy tờ có giá, quyền tài sản…
- Bảo hiểm hàng không: Là bảo hiểm hướng tới đối tượng là hoạt động của máy bay và những rủi ro khi vận chuyển hàng hóa hoặc con người bằng đường hàng không.
- Bảo hiểm xe cơ giới: Là bảo hiểm cho xe cơ giới trong trường hợp xe, chủ xe, hàng hóa trên xe gặp rủi ro.
- Bảo hiểm cháy, nổ: Là bảo hiểm chi trả cho những thiệt hại về tài sản của người tham gia bảo hiểm trong trường hợp xảy ra cháy nổ.
- Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển theo đường bộ, đường biển, đường sông, đường sắt, đường hàng không: Là bảo hiểm chi trả cho thiệt hại về hàng hóa trong khi vận chuyển đường bộ, đường biển, đường sông, đường sắt, đường hàng không.
- Bảo hiểm thân tàu, trách nhiệm dân sự của chủ tàu: Là bảo hiểm bồi thường thiệt hại về thân tàu và rủi ro chủ tàu phải chi trả cho thiệt hại của người thứ ba trong khi tàu hoạt động.
Các nghiệp vụ bảo hiểm phi nhân thọ
Có tới 10 loại nghiệp vụ bảo hiểm phi nhân thọ được quy định trong Luật Kinh doanh bảo hiểm như dưới đây.
Bảo hiểm tài sản và thiệt hại
Bảo hiểm tài sản, bảo hiểm thiệt hại là bảo hiểm phi nhân thọ hướng tới đối tượng là giá trị tài sản. Trong trường hợp tài sản bị giảm giá trị, mất giá trị do các yếu tố khách quan như môi trường ẩm mốc, khói bụi, môi trường ô nhiễm… hay do tác động của con người, người tham gia bảo hiểm sẽ nhận được tiền bảo hiểm theo quy định trong hợp đồng bảo hiểm được ký kết.
Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển theo đường bộ, đường biển, đường thủy nội địa, đường sắt và đường hàng không
Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển theo đường bộ, đường biển, đường thủy nội địa, đường sắt và đường hàng không là bảo hiểm đối với hàng hóa được vận chuyển trong nước và nước ngoài thông qua các con đường kể trên. Cụ thể như sau:
- Vận chuyển đường bộ là vận chuyển bằng các phương tiện như ô tô, xe máy, xe tải… trên đường bộ.
- Vận chuyển đường thủy nội địa là vận chuyển bằng các phương tiện như tàu thủy, ghe, xuồng… trên các tuyến đường thủy nội địa như sông ngòi, kênh rạch thuộc lãnh thổ Việt Nam.
- Vận chuyển đường sắt là vận chuyển bằng tàu hỏa trên các tuyến đường sắt.
- Vận chuyển đường hàng không là vận chuyển bằng các phương tiện như máy bay dân sự, máy bay quân sự… qua đường hàng không.
Khi tham gia bảo hiểm phi nhân thọ này, người tham gia bảo hiểm sẽ được công ty bảo hiểm bồi thường thiệt hại khi rủi ro xảy ra trong quá trình vận chuyển khiến hàng hóa bị giảm giá trị, mất giá trị. Rủi ro phải xảy ra với nguyên nhân khách quan, không phải do người tham gia bảo hiểm gây ra. Mức độ bồi thường được thanh toán dựa theo thỏa thuận hợp đồng bảo hiểm.
Bảo hiểm hàng không
Bảo hiểm hàng không là bảo hiểm phi nhân thọ hướng tới đối tượng là máy bay hoặc các rủi ro khác liên quan đến hàng không (không bao gồm hàng hóa vận chuyển đường hàng không). Người tham gia bảo hiểm là chủ máy bay, thành viên phi hành đoàn và hành khách trên máy bay.
Trường hợp xảy ra rủi ro hàng không như tại nạn, rơi máy may, rủi ro cất cánh, rủi ro hạ cánh… gây thiệt hại về tài sản, tính mạng, sức khỏe cho người tham gia bảo hiểm, công ty bảo hiểm sẽ thực hiện chi trả chi phí bảo hiểm cho người thụ hưởng.
Bảo hiểm xe cơ giới
Bảo hiểm xe cơ giới là loại bảo hiểm phi nhân thọ vô cùng quen thuộc. Bảo hiểm này hướng tới các phương tiện xe cơ giới như ô tô, xe máy, máy kéo… Trong một số trường hợp, bảo hiểm xe cơ giới là bắt buộc như bảo hiểm ô tô, bảo hiểm xe máy…
Bảo hiểm xe cơ giới gồm bảo hiểm trách nhiệm xe cơ giới và bảo hiểm vật chất xe cơ giới. Khi rủi ro xảy ra gây thiệt hại về người và tài sản, công ty bảo hiểm có trách nhiệm chi trả bồi thường thiệt hại cho chủ xe cơ giới và thiệt hại của người khác do chủ xe cơ giới gây ra theo hợp đồng bảo hiểm.
Vai trò của bảo hiểm phi nhân thọ
Xã hội ngày càng phát triển, chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao hơn. Điều này đồng nghĩa các nhiều rủi ro tiềm ẩn cũng tăng lên. Khi đó, việc tham gia bảo hiểm phi nhân thọ có vai trò to lớn với người tham gia bảo hiểm và với xã hội.
Vai trò với người tham gia bảo hiểm
Đối với người tham gia bảo hiểm, bảo hiểm phi nhân thọ có một số vai trò quan trọng về kinh tế và tinh thần:
- Quản lý rủi ro tốt hơn: Rủi ro là điều không ai mong muốn xảy ra. Tuy nhiên, chúng ta không thể đoán biết trước tương lai. Việc tham gia bảo hiểm phi nhân thọ giúp bạn nhận ra nguy cơ rủi ro và chuẩn bị biện pháp khắc phục trước khi nó xảy ra, từ đó giúp giảm thiểu thiệt hại ở mức thấp nhất.
- Được bồi thường, trợ cấp kinh tế: Nếu không tham gia bảo hiểm, mọi người sẽ phải chịu hoàn toàn thiệt hại khi rủi ro xảy ra. Nếu tham gia bảo hiểm, khoản chi trả của bảo hiểm sẽ giúp giảm thiệt hại và khắc phục hậu quả nhanh chóng hơn.
- Đảm bảo về tinh thần: Tham gia bảo hiểm phi nhân thọ, người tham gia bảo hiểm nhận được lời hứa, lời cam kết của công ty bảo hiểm sẽ hỗ trợ khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại nếu rủi ro xảy ra trong tương lai. Từ đó, mọi người an tâm tham gia sản xuất, kinh doanh.
- Nâng cao chất lượng cuộc sống: Ngày nay, nhu cầu của con người đa dạng hơn, muốn mua nhà, mua xe, đi du lịch… những việc này đều tiềm ẩn rủi ro. Khi không tham gia bảo hiểm, một số người sẽ không mua nhà, không mua xe vì lo lắng thiệt hại trong tương lai. Tuy nhiên, nếu tham gia bảo hiểm, bạn không cần lo lắng nữa, thoải mái sử dụng những dịch vụ tốt nhất, nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Tạo khoản tích lũy cho tương lai: Một số loại bảo hiểm phi nhân thọ có tính chất như một khoản tiết kiệm. Người tham gia sẽ được nhận tiền bảo hiểm và khoản lãi tương ứng sau khi hết thời hạn hợp đồng.
Vai trò với xã hội
Không chỉ với cá nhân, tổ chức tham gia bảo hiểm, bảo hiểm phi nhân thọ còn có vai trò quan trọng trong việc tạo công ăn việc làm cho người dân, giảm tỷ lệ thất nghiệp, ổn định và tăng thu ngân sách nhà nước, góp phần tăng trưởng kinh tế:
- Ổn định và tăng thu ngân sách: Khi cá nhân, doanh nghiệp tham gia bảo hiểm, nếu rủi ro xảy ra, bảo hiểm sẽ bồi thường và chi trả cho rủi ro đó thay vì trợ cấp từ ngân sách nhà nước. Mặt khác, công ty bảo hiểm cũng phải đóng thuế với hoạt động kinh doanh của mình, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước.
- Tăng số lượng công việc trong xã hội: Để kinh doanh bảo hiểm, doanh nghiệp cần bổ sung số lượng nhân sự lớn, tạo thêm công ăn việc làm cho xã hội. Việc này cũng góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp và tăng trưởng kinh tế.
- Góp phần tăng trưởng kinh tế xã hội: Bảo hiểm phi nhân thọ là kênh huy động vốn hiệu quả của xã hội. Công ty bảo hiểm sử dụng nguồn vốn huy động từ phí bảo hiểm của người tham gia để đầu tư vào các hạng mục khác nhau. Từ đó góp phần phát triển, tăng trưởng kinh tế xã hội. Mặt khác, khi mọi người an tâm tham gia sản xuất kinh doanh, kết quả đạt được cao hơn cũng góp phần tăng trưởng kinh tế xã hội.
Những lưu ý khi mua bảo hiểm phi nhân thọ
Nếu bạn đang cần tìm kiếm giải pháp bảo hiểm giúp bảo vệ bạn và những người thân trong gia đình thì bảo hiểm nhân thọ chính là câu trả lời. Khoảng thời gian gắn bó có thể kéo dài từ 5 năm trở lên.
Ngược lại, bảo hiểm phi nhân thọ cung cấp giải pháp bảo vệ đa dạng hơn. Nếu bạn đang tìm kiếm cách để bảo vệ bản thân, tài sản trong các chuyến đi, kỳ nghỉ dưỡng,…Thì bảo hiểm nhân thọ bảo vệ bạn trong từng trường hợp nhỏ.
Lưu ý rằng: Khác với bảo hiểm nhân thọ thì bảo hiểm phi nhân thọ không thể được coi là khoản đầu tư (vì chúng chỉ có hiệu lực khi không may có tai nạn xảy ra) và bạn sẽ không nhận được bất cứ khoản lãi nào khi hợp đồng hết hạn.
Trên đây là những thông tin khái quát nhất về khái niệm, đặc điểm, nghiệp vụ và vai trò của bảo hiểm phi nhân thọ. Hy vọng những thông tin này giúp bạn hiểu rõ hơn về bảo hiểm phi nhân thọ và lựa chọn được sản phẩm bảo hiểm phù hợp nhất cho bản thân.
